سمیه مقیمی؛ یحیی پرویزی؛ محمدحسین مهدیان؛ محمدحسن مسیح‌آبادی
چکیده
کربن آلی خاک یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های خاک بوده و هرگونه تغییر در مقدار و ترکیب آن بر اکثر ویژگی‌های شیمیایی، زیستی و فیزیکی خاک تاثیرگذار است. بهبود کربن آلی خاک سبب بهبود ساختمان خاک، کیفیت و کمیت رطوبت در حوضه، کیفیت هوا، افزایش سطح عناصر غذایی خاک و در نتیجه کیفیت و کمیت محصول، جلوگیری از تخریب و فرسایش خاک و احیا خاک ...
بیشتر
کربن آلی خاک یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های خاک بوده و هرگونه تغییر در مقدار و ترکیب آن بر اکثر ویژگی‌های شیمیایی، زیستی و فیزیکی خاک تاثیرگذار است. بهبود کربن آلی خاک سبب بهبود ساختمان خاک، کیفیت و کمیت رطوبت در حوضه، کیفیت هوا، افزایش سطح عناصر غذایی خاک و در نتیجه کیفیت و کمیت محصول، جلوگیری از تخریب و فرسایش خاک و احیا خاک و زیست بوم خواهد شد. عوامل متعددی از جمله عوامل اقلیمی، توپوگرافی و مدیریتی بر مقدار کربن آلی خاک تاثیر می‌گذارند. در مقیاس کوچک محلی مانند مرتع مورد مطالعه، عامل اقلیم تنوع قابل ملاحظه‌ای نداشته و عوامل توپوگرافی بر تغییرات کربن آلی خاک، بسیار اثرگذارند. لذا، هدف این پژوهش، برآورد تاثیر متغیرهای توپوگرافی ارتفاع، جهت شیب، درصد شیب، سایه روشن و انحنا بر مقدار کربن آلی خاک در اراضی مرتعی واقع در حوضه مرگ استان کرمانشاه است. به این منظور، برآورد کربن آلی خاک با دو روش رگرسیون چندمتغیره خطی (MLR) و شبکه‌های عصبی مصنوعی (ANN) انجام شد. بر طبق نتایج، مدل MLR، توانست 53 درصد و مدل ANN، 77 درصد از تغییرات کربن آلی خاک را پیش‌بینی کند. در روش MLR، مقدار RMSE و MBE به‌ترتیب 0.4 و صفر در روش ANN، مقدار RMSE و MBE به‌ترتیب 0.16 و 0.003 محاسبه شد. نتایج بررسی‌ها نشان داد، شبکه عصبی مصنوعی با آرایش 1-9-5 و تابع فعال‌سازی تانژانت هایپربولیک در لایه پنهان، نسبت به‌روش رگرسیون خطی چندگانه، دارای دقت و صحت بالاتری است. طبق نتایج شبکه عصبی مصنوعی، از بین متغیرهای مورد بررسی، به‌ترتیب ارتفاع با 0.79، سایه روشن با 0.64 و درصد شیب با 0.28 ضریب تاثیر، در تغییرات ذخایر کربن آلی خاک در این منطقه بیشترین سهم را دارند.
