جلال برخورداری؛ داود نیک‌کامی؛ محمدباقر صمدی؛ منیرالسادات طباطبایی‌زاده
چکیده
فرسایندگی باران یکی از مهم‌ترین عوامل در فرسایش خاک می‌باشد. این عامل معمولا در قالب شاخص‌های فرسایندگی که مبتنی بر خصوصیات بارندگی است، بیان می‌شود. در این پژوهش پس از احداث 12 کرت رواناب و رسوب در ایستگاه تحقیقات مرتع نیر در استان یزد، مقادیر رواناب و رسوب هر یک از کرت‌ها در 12 واقعه بارش که منجر به ایجاد رواناب و تلفات ...
بیشتر
فرسایندگی باران یکی از مهم‌ترین عوامل در فرسایش خاک می‌باشد. این عامل معمولا در قالب شاخص‌های فرسایندگی که مبتنی بر خصوصیات بارندگی است، بیان می‌شود. در این پژوهش پس از احداث 12 کرت رواناب و رسوب در ایستگاه تحقیقات مرتع نیر در استان یزد، مقادیر رواناب و رسوب هر یک از کرت‌ها در 12 واقعه بارش که منجر به ایجاد رواناب و تلفات خاک شده بودند، پایش و اندازه‌گیری شدند. اطلاعات شدت و مقدار رگبارها نیز با استفاده از باران‌نگار دیجیتالی واقع در محل ایستگاه، ثبت و مورد استفاده واقع شدند. سپس، با توجه به مرور منابع گسترده در سطح جهان، نهایتاً 61 شاخص فرسایندگی باران شناسایی شدند. پس از استخراج عوامل مورد نیاز، مقادیر هر یک از شاخص‌های فرسایندگی باران برای هر یک از رگبارها تعیین شدند. در ادامه جهت تعیین بهترین شاخص فرسایندگی باران، همبستگی بین هر یک از شاخص‌ها و مقادیر تلفات خاک تعیین شد. نتیجه حاکی از آن بود که در منطقه مورد مطالعه شاخص‌های فرسایندگی باران به‌ترتیب RI60 ،RPI302 ،RPI602 ،PI302 ،PI602 با ضرایب همبستگی 0.730، 0.713، 0.703، 0.694 و 0.664، بالاترین مقدار همبستگی را با مقادیر تلفات خاک داشتند. به‌طور کلی، در این شرایط اقلیمی، غلبه شاخص‌های مبتنی بر شدت بارش که به‌صورت حاصل‌ضرب مقدار کل بارش در مربع بیشینه شدت‌های 60 و 30 دقیقه‌ای بارش، نسبت به سایر شاخص‌های مورد مطالعه مشاهده می‌شود.
