علی اکبر داودی راد؛ داود نیککامی؛ مهدی مردیان
چکیده
افزایش تولید و سطح رفاه آبخیزنشینان توأم با کاهش فرسایش خاک همیشه در محور برنامههای مدیریتی حوزههای آبخیز است. بهینهسازی کاربری اراضی یک استراتژی کارآمد در این زمینه میباشد که میتواند اهداف توسعه پایدار را محقق سازد. در این پژوهش، با استفاده از مدل برنامهریزی خطی و سامانه اطلاعات جغرافیایی، بهینهسازی کاربری اراضی ...
بیشتر
افزایش تولید و سطح رفاه آبخیزنشینان توأم با کاهش فرسایش خاک همیشه در محور برنامههای مدیریتی حوزههای آبخیز است. بهینهسازی کاربری اراضی یک استراتژی کارآمد در این زمینه میباشد که میتواند اهداف توسعه پایدار را محقق سازد. در این پژوهش، با استفاده از مدل برنامهریزی خطی و سامانه اطلاعات جغرافیایی، بهینهسازی کاربری اراضی در حوزه آبخیز آدینه مسجد شازند استان مرکزی بهکمک نرمافزار Lingo 11.0 انجام شد. مدل برنامهریزی خطی در سه سناریوی وضعیت فعلی، وضعیت اعمال مدیریت و وضعیت استاندارد، برای دو هدف افرایش درآمد و کاهش فرسایش خاک تعریف شد. نتایج حاصل از اجرای مدل نشان داد که میزان فرسایش در وضعیت فعلی 1.27 درصد، در وضعیت اعمال مدیریت اراضی 18.69 درصد و در وضعیت استاندارد 26.93 درصد کاهش مییابد. همچنین، میزان درآمد خالص سالانه در وضعیت فعلی 18.56 درصد کاهش یافته؛ اما در وضعیت اعمال مدیریت اراضی 48.01 درصد و در وضعیت استاندارد 220.07 درصد افزایش دارد. با توجه به اینکه در سناریوی شرایط فعلی کاربری اراضی، ارزش وزنی کاهش فرسایش خاک (1.27 درصد) بهمراتب بسیار کمتر از ارزش وزنی کاهش درآمد (18.56 درصد) است، لذا بهینهسازی کاربری اراضی در حوزه آبخیز مطالعاتی بدون اعمال مدیریت و یا استاندارد کردن اراضی با در نظر گرفتن همزمان دو تابع هدف امکانپذیر نیست.