با همکاری انجمن آبخیزداری ایران
مروری بر ردپای تاب‌آوری در مطالعات مخاطرات طبیعی در ایران

اردشیر مصباح؛ اسماعیل کرمی دهکردی؛ شادعلی توحیدلو؛ امین صالح پور جم؛ توفیق سعدی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 30 مهر 1402

https://doi.org/10.22092/ijwmse.2023.362235.2019

چکیده
  مروری بر مخاطرات طبیعی در کشور ایران، بیانگر این واقعیت است که این کشور همواره به دلیل ساختارهای مکانی - فضایی ویژه، بحران‌های طبیعی زیادی را متحمل شده و یکی از آسیب‌پذیرترین نقاط جهان در برابر مخاطرات محیطی بوده است. هدف این پژوهش، مروری بر ردپای تاب‌آوری مخاطرات طبیعی در ایران با تاکید بر مخاطرات سیل، خشکسالی، تخریب اراضی و پژوهش‌های ...  بیشتر

بررسی موانع مشارکت جوامع محلی در فرایند اجرای پروژه‌های آبخیزداری و منابع طبیعی، حوزه آبخیز آرپاچای، استان زنجان

علیرضا رابط؛ قباد رستمی زاد؛ امین صالح پور جم

دوره 15، شماره 4 ، آذر 1402، ، صفحه 622-638

https://doi.org/10.22092/ijwmse.2022.359776.1988

چکیده
  مقدمه از جمله مشکلات مهم در فرایند اجرا و نگهداری ‏پروژه‌های آبخیزداری و منابع طبیعی، عدم مشارکت و ‏همکاری موثر آبخیزنشینان است. بر این اساس، توجه به عوامل بازدارنده و همچنین، شناسایی راهکارهای تقویت مشارکت جوامع محلی در فرایند اجرای پروژه‌های آبخیزداری و منابع ‏طبیعی، امری ضروری و اجتناب ‌ناپذیر است. این پژوهش، با هدف شناخت ...  بیشتر

مقایسه عوامل موثر بر عدم مشارکت در طرح‌های آبخیزداری از دیدگاه کارشناسان و جوامع محلی

حمزه نور؛ امین صالح پور جم؛ سید حسین رجائی

دوره 14، شماره 3 ، مهر 1401، ، صفحه 400-411

https://doi.org/10.22092/ijwmse.2021.127630.1713

چکیده
  میزان مشارکت جوامع محلی در طرح­‌های آبخیزداری عامل مهمی در موفقیت و یا شکست این پروژه­‌ها می‌­باشد. با این حال، عوامل موثر در مشارکت مردم از دیدگاه بهره‌­برداران و کارشناسان در حوزه‌های آبخیز مختلف، متفاوت است و تا کنون، به­‌صورت همزمان مطالعه نشده است. هدف از پژوهش حاضر، ارزیابی مقایسه­‌ای عوامل موثر بر مشارکت مردم ...  بیشتر

ارزیابی اثرات طرح‌های پخش سیلاب از دیدگاه خبرگان با کاربرد آزمون‌های ناپارامتریک آماری، مطالعه موردی: آبخوان آب باریک بم

امیر سررشته‌داری؛ امین صالح پور جم؛ محمدجعفر سلطانی؛ علی اکبر نوروزی؛ علیرضا شادمانی؛ میر مسعود خیرخواه زرکش

دوره 14، شماره 1 ، فروردین 1401، ، صفحه 55-64

https://doi.org/10.22092/ijwmse.2020.127852.1722

چکیده
  تعیین اثربخشی طرح‌­های پخش سیلاب به‌خصوص از دیدگاه شاخص‌­های اقتصادی و اجتماعی موثر با توجه به گذشت یک ربع قرن از اجرای آن‌ها در کشور، نقش مهمی را در ارزیابی این گونه طرح‌­ها ایفا می­‌کند. در این تحقیق، نخست اقدام به شناسایی شاخص­‌های مرتبط با اثرات طرح­‌های پخش سیلاب بر آبخوان آب ‌باریک بم و نیز رتبه‌­بندی شاخص‌­های ...  بیشتر

بررسی نقش عوامل ادافیکی در پتانسیل بیابان‌زایی با کاربرد روش بهینه‌سازی چندمعیاره و راه‌حل سازشی، مطالعه موردی: ارتفاعات حلقه دره، شهرستان اشتهارد، استان البرز

امین صالح پور جم؛ حمیدرضا پیروان؛ محمودرضا طباطبایی؛ امیر سررشته داری؛ جمال مصفایی

دوره 13، شماره 2 ، تیر 1400، ، صفحه 512-524

https://doi.org/10.22092/ijwmse.2020.127281.1697

چکیده
  فرایند بیابان‌­زایی با کاهش توان تولید بیولوژیک، منجر به انهدام اکوسیستم‌­های طبیعی می‌­شود. به­‌منظور بررسی پتانسیل خطر بیابان‌­زایی در محدوده مراتع مشرف به اشتهارد (ارتفاعات حلقه دره)، نخست اقدام به تهیه‏ نقشه‏ طبقات شیب، کاربری اراضی و زمین­‌شناسی با هدف ایجاد واحدهای همگن شد، به‌­طوری­‌که از طریق روی ­هم ...  بیشتر

شبیه‌سازی رسوب معلق رودخانه‌های کشور با استفاده از فناوری تلفیق مدل‌های هوشمند و سامانه مکانی متن‌باز، مطالعه موردی: ایستگاه هیدرومتری رازین، حوزه آبخیز رودخانه مزلقان در استان مرکزی

محمودرضا طباطبایی؛ امین صالح پور جم

دوره 12، شماره 4 ، دی 1399، ، صفحه 1089-1101

https://doi.org/10.22092/ijwmse.2020.341701.1766

چکیده
  روابط بین پارامترهای کیفی آب رودخانه و فرایندهای فیزیکی، ژئوشیمیائی و بیولوژیکی انجام­شده بین منابع حوضه (خاک، پوشش‌گیاهی، زمین‌شناسی، کاربری‌ اراضی و غیره)، متغیرهای هواشناسی (دما، بارش، ذوب‌ برف و غیره)، متغیر هیدرولوژیکی رودخانه (دبی) و همچنین دخالت‌های انسانی، اغلب بسیار پیچیده، غیر‌قطعی و غیرخطی بوده به­نحوی که درک ...  بیشتر

بهبود کارائی مدل شبکه عصبی مصنوعی در شبیه‌سازی رسوب معلق با استفاده از الگوریتم بهینه سازی ازدحام ذرات

محمودرضا طباطبایی؛ امین صالح پور جم؛ جمال مصفایی

دوره 12، شماره 3 ، مهر 1399، ، صفحه 756-770

https://doi.org/10.22092/ijwmse.2019.125871.1638

چکیده
  برآورد صحیح مقدار رسوب معلق رودخانه‌ها، نقش مهمی در مطالعات فرسایش و رسوب، هیدرولوژی و مدیریت حوزه‌های آبخیز دارد. شبیه‌سازی رسوب معلق در سیستم‌های هیدرولوژیکی که دارای پیچیدگی‌های زیاد بوده و درعین‌حال درک و دانش ما از اجزاء و فرآیندهای درون آن‌ها همواره با عدم قطعیت روبرو است سبب کاربرد فراوان مدل‌های هوشمند و از جمله شبکه‌های ...  بیشتر

ارزیابی کمی اثرات اقدامات آبخیزداری بر وضعیت هیدرولوژیکی حوضه، مطالعه موردی: حوزه آبخیز آکوجان

جمال مصفایی؛ امین صالح پور جم

دوره 12، شماره 2 ، تیر 1399، ، صفحه 526-534

https://doi.org/10.22092/ijwmse.2019.110451.1295

چکیده
  برای برنامه‌­ریزی‌­های آتی طرح­‌های اجرایی آبخیزداری، ارزیابی عملکرد اقدامات گذشته امری ضروری است. در این پژوهش، تاثیر اقدامات مختلف آبخیزداری بر وضعیت هیدرولوژیکی و منابع آب در حوزه آکوجان قزوین مورد ارزیابی قرار گرفت. بدین­ منظور، تغییرات آبدهی منابع آبی حوضه، افزایش میزان نفوذ و ذخیره آب و نیز میزان سیلاب حوضه، برای ...  بیشتر

بررسی شاخص‌های اجتماعی موثر در عدم مشارکت مردمی در طرح‌های منابع طبیعی با کاربرد روش AHP و آزمون‌های ناپارامتریک

امین صالح پور جم؛ فهیمه رسولی؛ امیر سررشته‌داری؛ جمال مصفایی؛ محمد کیا کیانیان

دوره 12، شماره 1 ، فروردین 1399، ، صفحه 330-339

https://doi.org/10.22092/ijwmse.2018.121767.1480

چکیده
  مشارکت مردمی در اجرای عملیات منابع طبیعی، از جمله رویکردهایی است که ضامن تحقق اهداف و موفقیت طرح‌­ها است. در این پژوهش، با تکیه بر تجارب کارشناسی و بر اساس عملیات مختلف منابع طبیعی اجرا ­شده در حوزه‌­های آبخیز مشرف به شهر تهران، شاخص­‌ها و زیر­شاخص­‌های اجتماعی موثر در عدم مشارکت مردمی در قالب سه شاخص و 10 زیرشاخص شناسایی ...  بیشتر

بررسی اثر شاخص خاک بر پتانسیل بیابان‌زایی مخروط‌افکنه‌ها با کاربرد روش AHP-VIKOR، مطالعه موردی: بخش جنوبی حوزه‏ آبخیز رودخانه‏ شور

امین صالح‌پور جم؛ امیر سررشته‌داری

دوره 11، شماره 3 ، مهر 1398، ، صفحه 711-724

https://doi.org/10.22092/ijwmse.2019.118782

چکیده
  بررسی روند بیابان‌زایی مستلزم درک پدیده‏هایی است که هم به­طور منفرد و هم در کنش و واکنش با یکدیگر در یک ناحیه تغییراتی را به‌وجود آورده‏‌اند که این تغییرات منجر به بیابان‌زایی و تخریب اراضی شده است. به‌­منظور بررسی اثر معیار خاک­شناسی بر پتانسیل بیابان‌زایی مخروط‌افکنه‌­ها در بخش جنوبی حوزه آبخیز رودخانه شور، نخست ...  بیشتر

آبخیزداری در ایران: تاریخچه، تکامل و نیازهای آتی

جمال مصفایی؛ داود نیک‌کامی؛ امین صالح‌پورجم

دوره 11، شماره 2 ، تیر 1398، ، صفحه 283-300

https://doi.org/10.22092/ijwmse.2018.121169.1459

چکیده
  به‌منظور دستیابی به توسعه پایدار، طرح‌ریزی یک برنامه مدیریتی صحیح ضروری است. هدف اصلی این پژوهش، بررسی تاریخچه، وضعیت فعلی و نیازهای آتی مدیریت حوزه‌های آبخیز به‌عنوان واحدهای اصلی مدیریت سرزمین در ایران است. بدین ‌منظور، ضمن ارایه مفاهیم آبخیز و مدیریت حوضه، ساختار تشکیلاتی، فعالیت‌ها و رویکرد فعلی آبخیزداری در ایران بررسی ...  بیشتر

بررسی ویژگی‌های خشکسالی استان‌های شمال غربی کشور با کاربرد نمایه دهک‌ها

امین صالح‌پور جم؛ محمودرضا طباطبایی؛ امیر سررشته‌داری؛ جمال مصفایی

دوره 10، شماره 4 ، دی 1397، ، صفحه 552-563

https://doi.org/10.22092/ijwmse.2018.115672.1360

چکیده
  بررسی رخداد خشکسالی به‌عنوان حادثه‌­ای محیطی از جایگاه ویژه­‌ای در مدیریت منابع­ طبیعی و نیز برنامه­‌ریزی­‌های مرتبط با مدیریت منابع آبی برخوردار است. در این تحقیق، اقدام به بررسی ویژگی­‌های خشکسالی در ایستگاه­‌های منتخب سینوپتیکی اردبیل، خوی، ارومیه، تبریز، زنجان، سنندج و سقز در شمال ­غربی کشور با کاربرد نمایه ...  بیشتر

اولویت‌بندی عوامل موثر بر عدم مشارکت ذینفعان در طرح‌های آبخیزداری بر اساس دیدگاه کارشناسان، منطقه مورد مطالعه: حوزه‌های آبخیز مشرف به شهر تهران

امین صالح‌پور جم؛ امیر سررشته‌داری؛ محمودرضا طباطبایی

دوره 9، شماره 4 ، دی 1396، ، صفحه 441-450

https://doi.org/10.22092/ijwmse.2017.113463

چکیده
  آگاهی از عوامل موجود بازدارنده مشارکت مردمی در طرح­‌های آبخیزداری، اصولی­‌ترین گام در تحقق مشارکت موثر مردمی و دستیابی به اهداف مدیریت یکپارچه حوزه‌­های آبخیز است. حوزه‌های ‌آبخیز مشرف به شهر تهران، مشتمل بر 12 حوضه بوده که رواناب خروجی آن‌ها از اراضی‌ شمالی ‌شهر تهران و عرصه‌های مجاور شمال شرقی آن یا به‌عبارتی دیگر، شمیرانات ...  بیشتر