بهروز محسنی؛ بنیامین متین‌نیا؛ هادی رزاقیان
چکیده
تعیین موقعیت دقیق زیرحوزه‌های آبخیز در تولید سیلخیزی بسیار حائز اهمیت است. در برخی موارد، این امر با انجام مطالعات میدانی و ترسیم نقشه‌های توپوگرافی، بسیار وقت‌گیر و پرهزینه است. امروزه فناوری جدید و رو به رشد داده سنجنده فعال LIDAR، برای جمع‌آوری اطلاعات از سطح زمین وجود دارد که بر مبنای اندازه‌گیری فاصله لیزر عمل ...
بیشتر
تعیین موقعیت دقیق زیرحوزه‌های آبخیز در تولید سیلخیزی بسیار حائز اهمیت است. در برخی موارد، این امر با انجام مطالعات میدانی و ترسیم نقشه‌های توپوگرافی، بسیار وقت‌گیر و پرهزینه است. امروزه فناوری جدید و رو به رشد داده سنجنده فعال LIDAR، برای جمع‌آوری اطلاعات از سطح زمین وجود دارد که بر مبنای اندازه‌گیری فاصله لیزر عمل می‌کند. در این پژوهش، حوضه جنگلی شصتکلاته گرگان به‌دلیل داشتن دادههای متنوع انتخاب شد. بهمنظور تهیه زیرحوزه‌های آبخیز و مشخصات آن‌ها، نیاز به مدل رقومی ارتفاعی زمین است. در مدل فوق از دادههای LIDAR و رادار و سنجنده‌های دیگر بهترتیب با قدرت تفکیک مکانی یک، 5/12 و 30 متر بهمنظور کنترل دادههای زمینی استفاده شد. آبراههها با استفاده از مدل مناسب در هر یک از روش‌های فوق استخراج و انواع مشخصات حوزه آبخیز مورد نظر از طریق نرم‌افزار Arc-Hydro و IDRISI به‌دست آمد. شاخص میزان فاصله هر یک از آبراههها از یکدیگر و واقعیت زمینی مورد بررسی قرار گرفت. مقایسه تحلیل‌ها در نرم‌افزار SPSS انجام شد. مقدارsig-value برای مقایسه ارتفاعات در راستای آبراههها برای LIDAR با آزمون t جفتی برابر 0.13 به‌دست آمد که نشان می‌دهد، تفاوت معنی‌داری وجود ندارد. در مقایسه آبراهه‌های ناشی از مدل‌های رقومی مختلف بین مدل رقومی 12.5 و 30 متری زمین و LIDAR، مقدار 0.002 حاصل از آزمون ویلکاکسون تفاوت معنی‌داری را نشان می‌دهد. همچنین، بر اساس نتیجه‌گیری کلی، مشاهده شد که بین روش‌های مورد استفاده، اختلاف معنی‌داری در سطح احتمال 95 درصد وجود دارد. در نهایت دادههای LIDAR بیشترین دقت حاصله را با واقعیت زمین دارا بود.
