علیرضا اسلامی؛ جهانگیر پرهمت؛ نادرقلی ابراهیمی
چکیده
حلیل کمی آورد رودخانه‌ها و برآورد جریان در مناطق اندازه‌گیری شده و تعمیم آن به نقاط فاقد آمار در برنامه‌ریزی منابع آب، مدیریت حوزه‌های آبخیز و اراضی زراعی پایین‌دست دارای اهمیت ویژه‌ای است. همچنان‌که جانمایی و طراحی بهینه سازه‌های کنترلی و انحراف جریان در نقاط برداشت و بهره‌برداری از بندها و سدها، نیازمند آگاهی از اطلاعات ...
بیشتر
حلیل کمی آورد رودخانه‌ها و برآورد جریان در مناطق اندازه‌گیری شده و تعمیم آن به نقاط فاقد آمار در برنامه‌ریزی منابع آب، مدیریت حوزه‌های آبخیز و اراضی زراعی پایین‌دست دارای اهمیت ویژه‌ای است. همچنان‌که جانمایی و طراحی بهینه سازه‌های کنترلی و انحراف جریان در نقاط برداشت و بهره‌برداری از بندها و سدها، نیازمند آگاهی از اطلاعات آبدهی در سطوح مختلف احتمالاتی دارد. در این پژوهش، آمار آبدهی ایستگاه‌های هیدرومتری واقع در رودخانه‌های حوزه‌های آبخیز استان‌های اصفهان، مرکزی، قم، تهران، همدان و قزوین جمع‌آوری و مورد بررسی قرار گرفت. ایستگاه‌های آبسنجی دارای آمار مناسب از نظر کمی و کیفی، در یک دوره زمانی مشترک انتخاب شدند. آزمون تحلیل خوشه‌ای با توجه به پارامترهای تأثیرگذار، سه گروه همگن از حوزه‌های آبخیز را در منطقه نشان داد. با توجه به تحلیل احتمالاتی آبدهی متوسط سالانه بر مبنای توزیع آماری مناسب برازش داده شده، مقادیر آبدهی با دوره‌های بازگشت مختلف برآورد شد. با استفاده از پارامترهای هیدرولوژیکی و مورفومتری، روابط منطقه‌ای آبدهی با دوره‌های بازگشت مختلف برای مناطق همگن استخراج شد. سپس برای ارزیابی و دقت روابط رگرسیونی به‌دست آمده، تعدادی ایستگاه آبسنجی شاهد، در هر منطقه انتخاب شد. در منطقه پژوهش، عوامل مساحت، شیب متوسط، شیب آبراهه اصلی، طول و ضریب گراویلیوس حوضه از مهمترین پارامترهای تاثیرگذار در تخمین آبدهی تشخیص داده شد. میزان خطای برآوردی بر اساس معیار جذر میانگین خطا، بیانگر کمترین خطای در برآورد آبدهی با دوره بازگشت دوساله معادل 1.2، 5 و 7.6 و بیشترین میزان خطا در برآورد آبدهی 100ساله معادل 14.4، 32.8 و 18 به‌ترتیب در گروه همگن یک، دو و سه به‌دست آمد.
