سکینه دامادی؛ عبدالحمید دهواری؛ محمدرضا دهمرده قلعه نو؛ محبوبه ابراهیمیان
چکیده
سیلاب هر ساله باعث تخریب ساختار اقتصادی و اجتماعی جوامع و خسارات مالی و جانی فراوانی میشود. یکی از عوامل موثر در بروز سیلابها توسعه شهرنشینی در اطراف رودخانه‌ها می‌باشد. در اثر تغییرات اقلیمی، طی دهه‌های اخیر، استان سیستان و بلوچستان با آب و هوای گرم و خشک، مستعد وقوع پدیده سیل بوده است. هدف از پژوهش حاضر، پهنه‌بندی ...
بیشتر
سیلاب هر ساله باعث تخریب ساختار اقتصادی و اجتماعی جوامع و خسارات مالی و جانی فراوانی میشود. یکی از عوامل موثر در بروز سیلابها توسعه شهرنشینی در اطراف رودخانه‌ها می‌باشد. در اثر تغییرات اقلیمی، طی دهه‌های اخیر، استان سیستان و بلوچستان با آب و هوای گرم و خشک، مستعد وقوع پدیده سیل بوده است. هدف از پژوهش حاضر، پهنه‌بندی سیلاب حوزه آبخیز سرباز با استفاده از مدل هیدرولیکی HEC-RAS می‌باشد. برای انجام پژوهش، ابتدا با توجه به تصاویر ماهواره‌ای، نقشه کاربری اراضی و شماره منحنی رواناب، مدل SCS منطقه تعیین شد. در ادامه، دبی سیلاب حوضه با دوره بازگشت‌های 10، 25، 50 و 100 ساله با استفاده از مدل هیدرولوژیکی HEC-HMS شبیه‌سازی شد. نتایج شبیه‌سازی به‌ترتیب منجر به وقوع دبی‌های اوج سیلاب با میزان 3376.8، 4563.7، 5462.4 و 6359.3 متر مکعب بر ثانیه برای دوره بازگشت‌های 10، 25، 50 و 100 ساله در حوضه مورد مطالعه شد. به‌منظور ارزیابی کارایی مدل در مرحله واسنجی و اعتبارسنجی از شاخص‌های ارزیابی نش-ساتکلیف و مجذور میانگین مربعات خطا استفاده شد که نتایج آن‌ها حاکی از کارایی مطلوب مدل است. در ادامه، نقشه پهنه‌بندی سیلاب حوزه آبخیز سرباز محدوده شهر راسک با دوره بازگشت‌های مورد نظر با کمک مدل هیدرولیکی HEC-RAS تهیه شد. نتایج نشان داد که با دوره بازگشت‌های 10، 25، 50 و 100 ساله به‌ترتیب 366.86، 397.12، 449.95 و 580.78 هکتار مساحت پهنه سیلاب حوزه آبخیز سرباز محدوده شهر راسک افزایش می‌یابد.
مجید حیدری‌زاده؛ سید سعید موسوی‌ندوشنی؛ آزاده مهدی‌پور
دوره 2، شماره 4 ، بهمن 1389، ، صفحه 237-249
چکیده
در مطالعات پروژههای آبی نه‌تنها مقدار بیشینه دبی لحظهای جریان مورد نیاز است، بلکه برآورد دبی متوسط بیشینه و حجمهای مرتبط با آن نیز در مدت مشخص و در دوره بازگشت‌های مختلف مورد نیاز است. روشی که در مقاله معرفی و استفاده شده، به‌کارگیری سری زمانی جزئی در نمونهگیری است. به‌عبارت دیگر، نمونهگیری از سری‌های زمانی بالاتر ...
بیشتر
در مطالعات پروژههای آبی نه‌تنها مقدار بیشینه دبی لحظهای جریان مورد نیاز است، بلکه برآورد دبی متوسط بیشینه و حجمهای مرتبط با آن نیز در مدت مشخص و در دوره بازگشت‌های مختلف مورد نیاز است. روشی که در مقاله معرفی و استفاده شده، به‌کارگیری سری زمانی جزئی در نمونهگیری است. به‌عبارت دیگر، نمونهگیری از سری‌های زمانی بالاتر از یک آستانه معین است. در این روش، ممکن است در یک سال چند بیشینه وجود داشته باشد و یا در یک سال داده‌‌های بالاتر از آستانه انتخاب شده وجود نداشته باشد. مزیت این روش در این است که اجازه انتخاب مقادیری را میدهد که نماینده مناسبتری برای جامعه آماری سیلابها است. تنها مزیت نمونهگیری از داده‌‌های بیشینه سالانه و به‌صورت یک عدد بیشینه در هر سال این است که داده‌‌های اخذ شده از یک‌دیگر مستقل هستند، اما میتوان با آزمون استقلال و ایستایی، معایب روش سری جزئی را که نمونه‌‌های بیش‌تری در سال اخذ میکند، برطرف نمود. در مطالعه حاضر، ایستگاه آب‌سنجی سلطانی بافت بر سرشاخه هلیلرود به‌‌عنوان مبنای کار انتخاب شده است. این رود در قسمت غرب استان کرمان واقع است. هرچند از لحاظ تئوری نتایج نشان میدهد که در دوره بازگشت حدود 10 سال و پائین‌تر روش سری جزئی، ارقام بیش‌تری ارائه میکند، ولی مقایسه نتایج آن در ایستگاه سلطانی بافت با 27 سال آمار، قابل ملاحظه نبوده است. روش سری جزئی نسبت به‌روش بیشینه سالانه زودتر به جامعه آماری نزدیک میشود و برای ایران که طول دوره‌های آماری آن کوتاه است، مناسب است. با انجام این مطالعه نرم‌افزارهای لازم برای ایران تهیه و معرفی شده است.
