محمد محرابی؛ سعید حمزه؛ سید کاظم علوی‌پناه؛ مجید کیاورز مقدم؛ روح‌الله ضیائی
چکیده
رطوبت خاک یکی از پارامترهای کلیدی در مطالعات منابع آب و آبخیزداری می‌باشد. اندازه‌گیری میدانی این پارامتر در مقیاس کلان کاری بسیار مشکل، زمان‌بر و پرهزینه است. از این‌رو، در سال‌های اخیر روش‌های نوین متعددی مبتنی بر دادههای ماهوارهای برای برآورد و مدل‌سازی رطوبت خاک توسعه داده شدهاند. در میان روش‌های ارائه شده مدل‌های ...
بیشتر
رطوبت خاک یکی از پارامترهای کلیدی در مطالعات منابع آب و آبخیزداری می‌باشد. اندازه‌گیری میدانی این پارامتر در مقیاس کلان کاری بسیار مشکل، زمان‌بر و پرهزینه است. از این‌رو، در سال‌های اخیر روش‌های نوین متعددی مبتنی بر دادههای ماهوارهای برای برآورد و مدل‌سازی رطوبت خاک توسعه داده شدهاند. در میان روش‌های ارائه شده مدل‌های مبتنی بر بیلان انرژی سطح با توجه به ماهیت فیزیکی که دارند، از اهمیت ویژه و میزان دقت بالاتری برخوردارند. اما با توجه به پیچیدگی خاصی که دارند، کمتر مورد استفاده واقع شدهاند. لذا این تحقیق، به‌منظور برآورد رطوبت خاک با استفاده از تصاویر ماهوارهای لندست 8 و مدل بیلان انرژی سطح در حاشیه تالاب شادگان واقع در جنوب غربی ایران صورت گرفت. بدین منظور در تاریخ 07/04/1395 و هم‌زمان با عبور ماهواره لندست 8 اقدام به اندازه‌گیری رطوبت خاک به‌صورت حجمی در 39 نقطه از منطقه حاشیه غربی تالاب شادگان شد. پس از انجام پردازش‌های لازم بر روی تصویر ماهوارهای با استفاده از سامانه بیلان انرژی سطح (SEBS)، کسر تبخیر منطقه محاسبه شد. سپس کسر تبخیر را به‌عنوان ورودی اصلی در یک مدل ساده تجربی (مدل نسبت اشباع) قرار داده، رطوبت خاک منطقه برآورد شد. نتایج نشان دهنده توانایی بالای مدل مورد نظر با میزان ضریب تعیین 69/0 و مقدار خطای RMSE برابر با 0.03، در برآورد رطوبت خاک منطقه مورد مطالعه است. همچنین، نتایج نشان میدهد که استفاده ترکیبی از دادههای سنجش از دور و مدل بیلان انرژی سطح و مدل تجربی رطوبت خاک، میتواند برای مدل‌سازی رطوبت خاک در سطح وسیع مورد استفاده قرار گیرد.
