TY - JOUR ID - 105974 TI - تجزیه و تحلیل زمانی و مکانی جریان حداقل در حوزه آبخیز کرخه JO - مهندسی و مدیریت آبخیز JA - IJWMSE LA - fa SN - 2251-9300 AU - جهانبخش, سعید AU - ساری صراف, بهروز AU - غفوری روزبهانی, عبدالمحمد AU - رحیمی بندرآبادی, سیما AD - استاد، دانشکده جغرافیا و برنامه‌ریزی، دانشگاه تبریز AD - دانشیار، پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری AD - دانشجوی دکتری، دانشکده جغرافیا و برنامه‌ریزی، دانشگاه تبریز و در حال حاضر مربی، پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران Y1 - 2016 PY - 2016 VL - 8 IS - 1 SP - 55 EP - 67 KW - شاخص جریان حداقل KW - تحلیل منطقه‌ای KW - خشکسالی هیدرولوژیک KW - حوضه کرخه KW - روند DO - 10.22092/ijwmse.2016.105974 N2 - خشکسالی هیدرولوژیک از روش‌های مختلف قابل بررسی می‌­باشد. یکی از راه‌­های متداول، استفاده از شاخص‌­های جریان حداقل است. در این مطالعه به‌منظور بررسی ماهیت، تعیین مناطق همگن، استخراج روابط منطقه‌ای و همچنین، بررسی روند جریان حداقل حوزه آبخیز کرخه، از داده‌­های 13 ایستگاه هیدرومتری در دوره آماری 2000-1960 استفاده شد. پس از کنترل کمی و کیفی و بازسازی داده‌ها، با استفاده از منحنی­های تداوم جریان شاخص­‌های Q­75 ،Q90 و Q95 و با تحلیل فراوانی جریان کم 10 و 30 روزه شاخص­‌های Q10,5، Q10,50، Q10,100، Q30,5، Q30,50 و Q30,100 و چند شاخص دیگر استخراج شد. سپس به کمک برخی عوامل فیزیوگرافی، اقلیمی، زمین‌شناسی و پوشش گیاهی به تجزیه و تحلیل منطقه‌ای این شاخص‌ها پرداخته شد. برای این منظور از روش تحلیل خوشه‌ای مرتبه‌ای و رگرسیون گام به گام استفاده شد. در نهایت نیز سری زمانی شاخص‌ها از لحاظ وجود روند ارزیابی شد. نتایج نشان می­‌دهد که از بین شاخص‌­های محاسبه شده Q95 و Q10,100 کمترین مقدار را دارند که با افزایش دوره بازگشت مقادیر این شاخص‌­ها کاهش می‌­یابد. از طرف دیگر سال‌های 1999-1998، 2000-1999 و 2001-2000 در اکثر ایستگاه­‌ها شدیدترین و طولانی­‌ترین خشکسالی‌­ها را تجربه کرده‌اند. بررسی توزیع مکانی شاخص‌ها نیز بیانگر وضعیت بهتر قسمت‌های جنوب شرقی حوضه نسبت به مناطق شمالی و جنوبی حوضه از نظر خشکی می‌باشد. نتایج آنالیز خوشه‌ای منطقه را به دو واحد همگن تقسیم کرد که در هر یک از این واحدها و در کل منطقه روابط منطقه‌ای با سطح معنی‌داری 0.01 استخراج شد که بررسی این روابط نشان می‌دهد که در منطقه یک عامل ارتفاع، در منطقه دو تراکم زهکشی و در کل منطقه عامل مساحت و تراکم زهکشی بیشترین تاثیر را دارند. از طرف دیگر طبق آماره اسپیرمن و من کندال جریان حداقل در سرشاخه‌های حوضه دارای روند منفی طی دوره آماری می‌باشند. UR - https://jwem.areeo.ac.ir/article_105974.html L1 - https://jwem.areeo.ac.ir/article_105974_0033aa180c518798527e02d7da8180cf.pdf ER -