نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
کارشناس ارشد، پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری
چکیده
زمین‌لغزش به‌عنوان یکی از اشکال حرکات توده‌‌‌ای زمین اغلب با شاخص‌های ژئومورفیک قابل بررسی می‌باشد. این شاخص‌ها از ابزارهای کارآمد برای شناسایی وضعیت تکتونیکی، ارزیابی احتمالی و پهنه‌بندی مناطق به‌شمار می‌آیند. هدف از این تحقیق استفاده از شاخص‌های مورفوتکتونیک برای بررسی لغزش‌های رخ داده می‌باشد. برای انجام این کار، در هفت حوضه مورد بررسی، از شاخص‌هایی چون شیب طولی رودخانه (SL)، شاخص عدم تقارن حوضه زهکشی (AF)، شاخص تقارن توپوگرافی عرضی (TP)، شاخص هیپسومتریک (HI)، شاخص نسبت شکل حوضه (BS) استفاده شده است. سپس نتایج شاخص‌ها، تبدیل به شاخص فعالیت تکتونیکی (IRAT) شده و نقشه پهنه‌بندی مخاطرات تکتونیکی در سه طبقه ترسیم شده است.نقشه طبقه‌بندی شاخص مورفوتکتونیک حاصل با نقشه حاصل از پراکنش سطحی زمین‌لغزش تهیه شده از بازدید میدانی با تفسیر عکس‌های هوایی و ماهواره‌ای در محیط نرم‌افزار ArcGIS روی‌هم اندازی شده است. با استفاده از تکنیک جداول متقاطع و شمارش نقاط لغزشی در هر طبقه مشخص شد که 88.8 درصد از موارد لغزش در طبقه مناطق شدید و بسیار شدید تکتونیکی واقع شده و فقط 11.2 درصد از زمین‌لغزش‌ها در طبقه متوسط قرار گرفته‌اند. روش شاخص‌های ژئومورفیک همراه با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی، رویه و ابزار‌توانمندی برای برآورد، نمایش و پهنه‌بندی میزان زمین‌لغزش است، مع‌الوصف در این رابطه می‌توان از روش‌های جدیدتری همچون روش فازی و سامانه عصبی به‌منظور طبقه‌بندی تکتونیکی شاخص‌ها نیز بهره گرفت.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Land slide survey by using indicators of morphotectonic
نویسنده [English]
- Alireza Habibi
MSc, Soil Conservation and Watershed Management Research Institute
چکیده [English]
Landslide with Morphotectonic indices is related. Morphotectonic indices applicable tools for probability estimation and seismic planning of area. Landslides events are the most common natural threats that have been recorded in the Iran. Landslide hazard zonation planning is required for the sustainable management plan. Therefore, application of morphotectonic indices to estimate landslide risk in the selected area was the aim of this research. The selected area comprises seven sub catchments at the south west of Iran which historically has experienced several earthquakes ranging between 2.5 to 6.5 magnitudes in the Richter scale. Morphological indices such as river length–gradient index (SL), the catchment, drainage basin asymmetry (AF), transverse topographic symmetry (TP), factor hypsometric integral (HI) and index of drainage basin shape (BS) were applied for seismic planning of study area. As a result, different indices were converted to the tectonic activity index (IAT) in the three categories. Besides, the resultant morphotectoniczoning map was compared with landslide risk event, and calculated showed that a good correlation between morphotectonic indices and landslide risk event map was demonstrated in this study.
)