نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانش‌آموخته کارشناسی ارشد، دانشکده منابع طبیعی و کویرشناسی، دانشگاه یزد
2 دانشیار، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه فردوسی مشهد
3 استادیار، پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری
چکیده
مطالعه تغییرات اقلیمی و تأثیر آن بر شدت و تواتر خشکسالی‌های دهه‌های آتی می‌تواند به برنامه‌ریزی به‌منظور استفاده صحیح منابع آب و سازگاری با آثار مخرب پدیده خشکسالی کمک شایانی نماید. در این پژوهش به ارزیابی تغییرات اقلیمی دوره 2030-2011 و اثر آن بر خشکسالی حوزه آبخیز اسکندری پرداخته شده است. بدین منظور پس از ارزیابی توانایی LARS-WG در شبیه‌سازی دوره 2008-1965 بر اساس سناریوی پایه، اقدام به ریز مقیاس‌نمایی برون‌دادهای مدل HadCM3 تحت دو سناریوی A2 و B1 و پیشبینی دمای کمینه، بیشینه و بارش و بررسی شاخص خشکسالی SPI شده است. بر اساس سناریوهای A2 و B1 دمای کمینه افزایش 0.3 تا 1.6 درجه سانتی‌گراد را در ماه‌های مارس، ژوئن، ژوئیه و سپتامبر خواهد داشت. بیشترین و کمترین افزایش دمای بیشینه به‌ترتیب مربوط به می و فوریه به میزان 1.6 و 0.02 درجه سانتی‌گراد است. نتایج نشان از افزایش 7.2 تا 10.9 درصدی متوسط بارش سالانه دارد. اما از آن‌جایی که تعداد روزهای تر افزایشی نخواهند داشت، بنابراین، بر شدت بارش‌های حدی افزوده می‌شود. بیشترین کاهش بارندگی مربوط به ماه‌های آوریل و می بوده و با توجه به این که این کمبود بارندگی با تأخیر چند ماهه نمود پیدا می‌کند، شدیدترین خشکسالی با توجه به SPI شش‌ماهه مربوط به آگوست و شدیدترین خشکسالی بر اساس SPI دوارده ماهه متعلق به دسامبر است. تحلیل سالانه این شاخص نشان داد که 75 درصد سال‌ها وضعیتی نرمال دارد، بنابراین، حوزه آبخیز اسکندری در دهه 2020 با افزایش فراوانی وقوع خشکسالی روبه‌رو نخواهد بود، اما انتظار می‌رود، بارش‌ها به سمت فصل گرم جابه‌جا شوند.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Assessment of future drought under climate change status, case study: Eskandari Basin, Isfahan Province
نویسندگان [English]
- Masoumeh Bahri 1
- Mohammadtaghi Dastorani 2
- Masoud Goodarzi 3
1 MSc, Faculty of Natural Resources and Desert Studies, Yazd University, Iran
2 Associate Professor, Faculty of Natural Resources and Environment, Ferdowsi University of Mashhad, Iran
3 Assistant Professor, Soil Conservation and Watershed Management Research Institute, Iran
چکیده [English]
Studies of climate change and its impacts on the frequency and intensity of future droughts can help programming for the management of water resource and adaptation of the destructive effects of this phenomenon. The aim of this research is trying to assess the climate change in 2011-2030 period and its impact on drought in Eskandari Basin. To achieve this purpose, after validating Lars-WG to generate weather parameters, HadCM3 output downscaled under A2 and B1 scenarios. Next, minimum and maximum temperature and precipitation was predicted. Also, SPI index was calculated. Underlying these scenarios minimum temperature growth dramatically in March, June, July and September 0.3 to 1.6 °C. Additionally, highest and lowest increment in maximum temperature will occur about 0.02 and 1.6 in May and April, respectively. However, the results indicated an increase of 7.2 to 10.9 percent in the average of annual precipitation, but due to the fact that there is no any increase in the number of wet days, extreme rainfall intensity will soar remarkably. Substantial reduction in precipitation belongs to May and April. Regarding this issue, this shortage will affect with several months lag and the most severe agricultural drought will occur in August and hydrological drought will fall out in December based on six and 12 months SPI, respectively. Annual analysis showed that 75 percent of the years are in normal condition. Therefore, in Eskandari Basin, increasing drought frequency will not be expected in 2020s. But, precipitation oriented towards warm seasons.
)