نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
مربی بخش تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اراک، ایران
چکیده
بانکت‌بندی و ایجاد جنگل‌کاری مصنوعی برای ذخیره‌سازی کربن در خاک فرایند مؤثری در حذف کربن از اتمسفر است. در تحقیق حاضر به بررسی تغییر کاربری و اثرات آن بر ذخیره کربن در حوضه پاکل از سرشاخه‌های رودخانه قرهچای استان مرکزی پرداخته شده است. در این پژوهش، مرتع به‌عنوان شاهد و عملیات بانکت‌بندی و بادام‌کاری (عملیات بیومکانیک) از نظر ذخیره کربن خاک مقایسه شدند. نمونه‌برداری به‌صورت ترانسکت و پلات و به‌صورت تصادفی-سیستماتیک انجام شد. در امتداد هر ترانسکت به‌طور تصادفی سه پلات انداخته شد. از هر پلات نمونه‌های خاک از عمق‌های 15-0 و 30-15 سانتی‌متر، به وزن حدود یک کیلوگرم برداشت شد. خصوصیات شیمیایی و فیزیکی خاک از جمله وزن مخصوص ظاهری خاک، کربن آلی و بافت خاک تعیین شد. نتایج نشان داد که میانگین کل کربن ذخیره شده در خاک عملیات بیومکانیک 33.65 تن در هکتار است که از این مقدار 30 درصد آن کربن بیوماس هوایی و زیرزمینی، دو درصد آن کربن لاشبرگ و 38.9 درصد کربن در عمق 15-0 و 29.1 درصد در عمق 30-15 سانتی‌متر است. همچنین، مقدار کربن آلی خاک شاهد 30.16 تن بر هکتار به‌دست آمده که از این مقدار چهار درصد کربن بیومس هوایی و زیرزمینی، سه درصد کربن لاشبرگ و 62 درصد کربن در عمق 15-0 و 31 درصد در عمق 30-15 سانتی‌متر است. در نتیجه مشاهده شد عملیات بیومکانیک در ترسیب کربن از شاهد موفق‌تر عمل کرده است.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Biomechanical operation effect on soil carbon of Pakal Basin, Markazi Province
نویسنده [English]
- Heshmatola Agharazi
Researcher, Soil Conservation and Watershed Management Research Department, Markazi Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Iran
چکیده [English]
Banketing and artificial afforestation are effective processes for soil carbon storage and removal of carbon from the atmosphere. In this research, land use change and its effects on carbon storage has been studied in Pakal Basin in Markazi Province. Rangeland was selected as a witness for comparing soil carbon storage with areas with banketing operations and planted with almonds (biomechanical activity) . Soil was sampled on transect and plot in systematic random samplingFor this purpose, three plots were used randomly, along each transect. Soil samples of one kilogram were taken from 0-15 and 15-30 cm depth of each plot. . Soil physico-chemical properties such as bulk density, organic carbon and soil texture were analyzed. Resalts showed that total carbon stored in the soils of bio-mechanical operation is 33.65 t.ha-1 from which 30% belongs to above and underground biomass, 2% litter,38.9% in the depth of 0-30 and 29.1% in the depth of 15-30 cm. Also, the the results showed theamount of soil organic carbon of 30.16 t.ha-1 in witness area from which 4% belongs to above and underground biomass, 3% litter, 62% in the depth of 0-15 and 31% in the depth of 15-30 cm.. As a result, biomechanical operations are more effective in carbon sequestration compared to rangelands as witness areas.
کلیدواژه‌ها [English]
- Banket
- Carbon sequestration
- Land use change
- Plot
- rangeland
)