نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 عضو هیئت علمی
2 عضو هیات علمی پژوهشکده حفاظت خاک وآبخیزداری
چکیده
هدف از اجرای این پژوهش شناخت ویژگی‌های فرسایش و لیتولوژی مسیر حاشیه رودخانه‌ها و مسیل‌های منطقه سیستان بود. بدین منظور وضعیت رودخانه‌های منطقه براساس حوزه‌های آبخیز مشخص و اقدام به جمع‌آوری آمار و اطلاعات، تهیه و رقومی‌سازی نقشه‌های توپوگرافی1:250000 سیستان و استخراج اطلاعات مکانی و توصیفی و همچنین جمع‌آوری آمار و اطلاعات مربوط به انواع فرسایش در رودخانه‌ها و مسیل‌های استان با استفاده از داده‌های موجود در گزارشات قابل دسترس و بازدیدهای میدانی گردید. اطلاعات مربوط به انواع سازندهای زمین شناسی نیز با استفاده از نقشه‌های 1:250000 سازمان زمین شناسی جمع‌آوری شد. مناطق حساس به فرسایش در طول مسیر رودخانه با استفاده از نقشه‌های حساس به فرسایش و نقشه‌های 1:250000 زمین‌شناسی، حساسیت سازندها نسبت به فرسایش در کناره آبراهه‌ها ارزیابی شد. از مهمترین عوامل موثر ایجاد فرسایش در این حوضه شرایط زمین شناسی آن می‌باشد. بخش عمده‌ای از ابتدای حوضه‌های آبخیز مورد بررسی توسط نهشته های رسوبی(ناپیوسته) کواترنر پوشیده شده است که حساسیت زیادی نسبت به فرسایش آبی دارد. همچنین دشت سیستان پوشیده از رسوبات دریاچه‌ای نئوژن و آبرفت‌های کواترنر است. طبقه بندی بستر رودخانه‌های منطقه سیستان نشان می‌دهد که سنگ، مخروط‌افکنه و سایر واحدها به‌ترتیب 7/20، 1/38 و 2/41 درصد طول مسیر آنها را تشکیل می‌دهد. 2/7 درصد رودخانه‌های مورد بررسی تحت تاثیر فرسایش قرار گرفته که سهم نوع کناری و کف‌بستر 1/85 و 9/14 درصد بوده است.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Studying and Recognition of lithology and Erosion Rivers in Sistan region
نویسندگان [English]
- Mansour Jahantigh 1
- Seyed Ahmad Hosseini 2
1 Department Soil Conservation and Water Management, Sistan Agriculture and edition Natural Resources ‎Research Center, AREEO, Zabol, Iran ‎
2 SCWMRI
چکیده [English]
Aim of this research was Studying and Recognition of lithology and Erosion Rivers in Sistan region. To done this research distinct situation of rivers according of basin and collected inform about basin of Sistan and review different parts of them such as type of erosion in river banks by using available reports and filed works. We have used available scale of 1:50,000, 1:250,000, Geologic maps, field observation and global positioning system (GPS). We found erodible area of river banks according to scale of 1:250,000 erodible Geologic maps. The data show that’s the main factor of cause to erosion is effect geologic conditions. The main parts of the basin covered with sediment of quaternary which is very sensitive to water erosion.
The sistan rivers classification shows that stone, alluvium and other are 20.7, 38.1 and 41.2 percentage of rivers length, respectively. 7.2 percentages of area rivers occur erosion that bed and banks erosion are 85.1 and 14.9%, respectively.
کلیدواژه‌ها [English]
- Sistan region
- River direction
- erodible erosion
- alluvium
- A. 1999. Applied hydrology. Astane Ghods Razavi Publication, 816 pages (in Persian).
- Hosseini, 2006. Studying and recognition of characteristics erosion rivers of Iran. Research Final Report, Soil Conservation and Watershed Management Research Institute, 120 pages (in Persian).
- H. 2013. Assessing the risk of erosion and sedimentation Sharyar dem Mianhe basin. Iranian Journal of Earth Sciences, 26: 87-96 (in Persian).
- M. 2011. Determination of the most widespread reservation of precipitation system (contour furrow and pitting). Research Final Report, Soil Conservation and Watershed Management Research Institute, 31 pages (in Persian).
- Jennifer, R.W., T.L. Stephen and P.B. John. 2006. Determination of bank erodibility for natural and
anthropogenic bank materials using a model of lateral migration and observed erosion along the Willamette river Oregon, U.S.A. River Research and Applications, 22: 631–649.
- James, R., G. Jacky Croke and C. Thompson. 2013. Quantifying different riverbank erosion processes
during an extreme flood event. Earth Surface Processes and Landforms, 38(12): 1393–1406.
- Islam, N. 2001. The Open approach to flood control: the way to the future in Bangladesh. Futures,
33: 783-802.
- lawler, D.M. 1993. The measurement of river bank erosion and lateral channel change: a review. Earth
Surface Processes and Landforms, 18: 771-821.
- F. 1996. Geomorphology of Iran. Tehran University Publication, 399 pages (in Persian).
- Nikkami, D., S. Shadfar and A. Jafari Ardakani. 2020. Design and establishment of the maps and database for erosion and sediment yield in 7th order watersheds. Research Final Report, Soil Conservation and Watershed Management Research Institute, 272 pages (in Persian).
- Ramlakhan, D. and R.M. Khanbilvardi. 1988. A conceptual model for river bank erosion. Water International, 13: 154-160.
- Refahi, H. 2000. Water erosion control. Tehran University Publications, 551 pages (in Persian).
- Rinaldi, M. 2003. Recent channel adjustments in alluvial rivers of Tuscany, central Earth Surface Processes and Landforms, 28: 587–608.
- Parsons, M., M. Thoms and R. Norris. 2000. Australian river assessment system: review of physical river assessment methods, a biological perspective. Environment Australia, 65 pages.
- Phillips, C.J. and M. Marden. 2008. River bank styles and effects of vegetation on bank stability a pilot assessment. http: //icm.landcareresearch. nz/knowledgebase. publications/public/ Riparian_typology_report_final.pdf
- Thorne, C.R. 1990. Effects of vegetation on riverbank erosion and stability. John Wiley, 128-144.
- Velasco, D.; A. Bateman, J.M. Redondo and V. Demedina. 2003. An open channel flow experimental and theoretical study of resistance and turbulent characterization over flexible vegetated linings. Flow Turbulence and Combustion, 70(1-4): 69-88.
)